A traxedia electrónica

la tragedia electronicaCosima Dannoritzer, autora do documental “Mercar, tirar, mercar” que desvela como a industria se esforza en limitar conscientemente a vida útil dos produtos ao servizo da economía, ten outro interesante traballo: “A traxedia electrónica“, sobre o negocio mundial existente ao redor dos residuos electrónicos, a súa reciclaxe ilegal e o tráfico desde Europa e EEUU ata os vertedoiros de Ghana e China, que destrúe o medio ambiente e pon en risco a vida de milleiros de persoas en África e Asia.

Cada vez que nos desfacemos un produto electrónico cómpre ser consciente da vida que vai ter despois. Que podemos facer para pór remedio a isto?

[youtube: La tragedia electrónica, Documentos TV]


A volta ao mundo dun forro polar vermello. Pequena historia da gran globalización.

Libro: A volta ao mundo dun forro polar vermello. Wolfgang Korn. Ed. Siruela. En castelán.

De onde sae a roupa que levas posta? a onde irá a parar cando canses dela?. A estas preguntas resposta o xornalista alemán Wolfgang Korn co seu libro A volta ao mundo dun forro polar vermello, ofrecéndonos un percorrido ao redor do mundo, dende a extracción da materia prima nun país produtor de petróleo ata o uso de segunda man da roupa en África, pasando polas fábricas de produción de roupa en Asia e o consumo en Europa.  É, polo tanto, unha ollada simplificada ao complexo concepto de globalización, a como se estrutura a produción, distribución e consumo a nivel mundial e aos fíos invisibles que conectan as economías de países moi afastados entre si e no que xoga un papel determinante o consumo dos países desenvolvidos.

Está escrito coma documental ficticio, incluíndo no medio dos capítulos referencias xornalísticas relacionadas cos temas tratados. Cada capítulo está centrado nun tema concreto, o cal permite unha segunda lectura autónoma do mesmo. A lectura do libro é moi interesante e dinámica, e de seguro faráselle curta á maioría dos lectores e lectoras.

Este libro merece estar presente en calquera biblioteca escolar do mundo nun sitio de honra. Rara vez atopamos un libro escrito ex profeso para mozos e mozas que sexa de igual ou maior interese para xente adulta. Está recomendado a partir dos 12 anos, pero seguramente o aproveitamento será óptimo en 3º ou 4º da ESO, e sobre todo é unha lectura recomendable para calquera que vaia a mercar roupa de abrigo nos vindeiros días e ignore o verdadeiro custo de atopar un forro polar a menos de 10 €.

 

Posible uso do libro na área de Tecnoloxía:

Pode ser un libro interesante para introducir, por exemplo, o tema de fabricación e comercialización de produtos de Tecnoloxía Industrial I. Dada a súa estrutura narrativa tamén é posible ler un único capítulo para comentalo ou traballalo. Por exemplo o capítulo 2 pode utilizarse para traballar os contidos de plásticos.

Pero, por riba de todo, o mellor xeito de traballar con este libro sería a través dun traballo interdisciplinario entre as áreas de Tecnoloxía, Química, Ciencias Sociais, Economía, Ética ou Lingua Castelá, pois así estaríamos a facer a máis profunda lectura desta magnífica obra. Nun mundo complexo e interconectado, a división do coñecemento en áreas decimonónicas está a ser un obstáculo para a análise e comprensión da realidade, propia e allea.

Un material relacionado e complementario é o documental “Mercar, Tirar, Mercar“, máis coñecido polo concepto que ilustra, a obsolescencia programada.


Obsolescencia programada. Mercar-Tirar-Mercar

Nesta época de consumismo desmedido cómpre unha reflexión acerca da curta vida útil dos produtos que consumimos. Lámpadas que se funden, baterías que morren despois dun meses, impresoras que duran un número determinado de impresións, ordenadores e teléfonos que en pouco tempo nos parecen anticuados, electrodomésticos que non teñen parafusos para poder abrilos e reparalos, … Como é posible que os produtos duren cada vez menos ou que non sexa posible arranxalos?

A clave témola neste documental que me pasou Reyes Montero: Obsolescencia programada, ou como a industria se esforza en limitar conscientemente a vida útil dos produtos ao servizo da economía.

[Fabricados para no durar (Comprar, tirar, comprar) from ATTAC.TV on Vimeo.] [RTVE: Comprar, tirar, comprar]

Non é a primeira vez que tocamos aquí este tema. Aquí tedes algúns artigos máis:


Repair Manifesto

repairmanifesto.pngSempre andamos a dicir que as cousas, antes de tiralas, debemos pensar en ver a posibilidade de reciclalas, pois pódennos valer para algo.

Ben, pois hoxe atopeime cun manifesto que clama “Stop Recycling. Start Repairing“, é dicir, deixa a reciclaxe e comeza a reparar.

Pertence ao colectivo Platform21, fundación creada en 2006 por ING Real Estate, o consello da cidade de Amsterdam e Premsela, plataforma holandesa para o deseño e a moda.

Creo que non se deben pelexar a reparación e a reciclaxe, e non todo o mundo ten a capacidade de reparar calquera cousa, pero o manifesto paréceme moi interesante. Vén dicir isto:

– – – –

1. Faga que os seus produtos duren máis tempo! Vamos, que non tiremos as cousas innecesariamente cando poden ter unha segunda vida.

2. As cousas deben estar deseñadas de maneira que poidan ser reparadas.
– Ás persoas deseñadoras de produtos: Facer os produtos reparables e facilitar información sobre posibles reparacións.
– Ás persoas consumidoras: Comprar cousas que poidamos reparar, ou ben pescudar a razón pola que non existen. Ser críticas e curiosas.

3. A reparación non é a substitución. (Máis ben dependerá da peza que se estrague)

4. O que non mata engorda. Cada vez que reparamos algo, aumentamos o seu potencial, a súa historia, a súa alma e a súa beleza intrínseca.

5. A reparación é un desafío creativo.

6. A reparación sobrevive á moda.

7. Reparar é descubrir. Cando reparamos aprendemos cousas asombrosas sobre o funcionamento dos obxectos.

8. Reparación, ata nos bos tempos! Non se trata de aforrar en tempos de crise, senón que é unha mentalidade.

9. Os obxectos reparados son únicos.

10. Non sexamos persoas escravas da tecnoloxía, dominémola. Se rompeu, arránxao e faino mellor.

11. Podemos reparar calquera cousa, ata unha bolsa de plástico.

Non recicles, repara!

– – – –

O produto estrela deste colectivo é a cinta adhesiva. Non podía ser outro.
cinta.png

A min o punto que máis me gusta é do 2. Hoxe en día os produtos están deseñados para usar e tirar, desapareceron os parafusos que nos permiten abrilos e remexer por dentro, e se queres abrilos na maioría das ocasións non queda outra que romper a carcasa, que vén pegada. Son malos tempos para a reparación, e xorde a necesidade dun manifesto coma este.