Alixeirar o peso das mochilas, facer máis atractiva a aprendizaxe e adaptar o ensino ao nivel de cada estudante non son necesidades de agora. En 1949 a mestra Ãngela Ruiz Robles xa pensaba niso, e deseñou a máquina taquimecanográfica, un mapa e atlas lingüístico gramatical e unha enciclopedia mecánica.
A enciclopedia mecánica constaba de dúas partes:
A primeira, de coñecementos básicos (lectura, escritura, numeración e cálculo), funcionaba facendo presión en abecedarios e números, de xeito que se podían formar sílabas, palabras e leccións.
A segunda funcionaba con bobinas, cada unha dedicada a unha materia, de xeito que quedaban recollidos nun só libro os contidos das materias de estudo dun curso.
Todo ese sistema atopábase protexido baixo unha lámina transparente con cristal de aumento. Tamén incorporaba luz para poder ler na escuridade, e incluso incorporaba sons coas explicacións de cada tema. Fixo un equivalente mecánico aos novos lectores de libros electrónicos.
(Visto en La Voz de Galicia)
60 anos despois e en plena era dixital aínda vemos aos estudantes cargados con pesados libros de papel nas súas mochilas. Non resulta coherente cando xa existe a posibilidade de almacenar abundante información e interactuar con ela en pequenos dispositivos portátiles.
Aínda que xa se está a por en marcha o Plan Escola 2.0 (en Galicia Abalar), a lentitude coa que se vai implantar pode dar lugar a que cando chegue a todo el alumnado se estea a dotar as aulas cunha tecnoloxía obsoleta.
Outros problemas importantes son as reticencias do profesorado, a falta de formación didáctica ou as presións exercidas polas editoriais e as empresas de software.
Utilizando software libre e contidos educativos abertos calquera familia tería que pagar unicamente polo dispositivo a utilizar (ultraportátil ou e-reader), que pode servir varios cursos, o cal supón un custo moi inferior ao que se está a pagar actualmente polos libros de texto, ademais de alixeirar moitísimo o peso das mochilas e permitir que alumnado traballe con soportes e formatos imprescindibles na actualidade.
Bueno, a ver se vai chegando aos centros isto do Abalar, e agardaremos a que non sexa unha ilusión, como puido ser a “enciclopedia mecánica” para moitos centros na súa época.
